Jak zaprojektować prezentację opartą na zasadach?

Jak zaprojektować prezentację opartą na zasadach?

Na pewno każdy z nas jest w stanie przywołać w pamięci nieciekawy wykład, okraszony dodatkowo prezentacją PowerPoint, przeładowaną tekstem. Wychodząc z takiego spotkania, będziemy mieć poczucie, że nic z niego nie zapamiętaliśmy, a same zajęcia były nudne.

Prezentacja stała się standardową metodą ubogacającą wykłady, szkolenia, spotkania biznesowe, czy też kursy e- learningowe. Ruth Colvin Clark w książce „Szkolenia oparte na dowodach” przedstawia sześć zasad, którymi należy się kierować podczas projektowania prezentacji.

Określ realne cele.

Prezentacja może ułatwiać proces uczenia. Nie jest jednak narzędziem, które kształtuje umiejętności, czy wartości. Najlepiej sprawdza się jako metoda przekazywania nowej wiedzy. Ruth Clark podkreśla, że: „Prezentacja oparta na zasadach jest udana, jeśli w 60% jest odpowiednio zaprojektowana i przygotowana, w 20% jest profesjonalnie poprowadzona, a w 20% zależy od czynników związanych z warunkami technicznymi i organizacyjnymi, takimi jak rodzaj pomieszczenia, grupa odbiorców, ewentualne usterki techniczne itp.”.

Zaangażuj odbiorcę.

Pamiętaj, że trafnie przygotowana prezentacja powinna pobudzać nasze procesy poznawcze (pamięć, koncentrację, uwagę). Ruth Clark wyróżnia dwa rodzaje zaangażowania: psychologiczne i behawioralne. W przypadku zaangażowania psychologicznego odbiorca będzie przetwarzał informacje na poziomie głębokim, lecz temu procesowi nie musi towarzyszyć aktywność behawioralna (zmiana zachowania).  W jednym z eksperymentów wykazano, że grupa, która w trakcie wykładu miała możliwość odpowiedzieć na dwa do czterech pytań (które zadawał wykładowca) z użyciem zdalnie sterowanych terminali- lepiej zapamiętywała treść wykładu. Zaangażowanie na poziomie behawioralnym wpłynęło na lepsze przetwarzanie informacji.

Uwzględnij elementy wizualne.

Slajdy wypełnione wyłącznie tekstem utrudniają zapamiętywanie nowych treści.
Właściwie dopasowana grafika do tematu prezentacji oraz odpowiednio przedstawiona wiedza teoretyczna np. w formie schematu- pomaga podtrzymać zainteresowanie odbiorcy oraz wzmocnić przekaz. Elementy wizualne, to nie tylko schematy, za pomocą których prezentujemy złożony materiał, ale również animacje, fotografie czy też rysunki. Istnieje szereg dowodów naukowych przemawiających za tym, że elementy graficzne mogą ułatwiać proces uczenia się nowego materiału oraz podtrzymać uwagę odbiorcy (o czym więcej możesz przeczytać w książce Ruth Colvin Clark).

Musisz jednak pamiętać o tym, że najbardziej efektywna grafika, to taka, która:

• ściśle wiąże się z tematem prezentacji (nie jest to tzw. grafika dekoracyjna, czyli zdjęcia, które tylko uatrakcyjniają nasz przekaz, nie są zaś związane z tematem)
• przedstawia zależności pomiędzy omawianymi treściami,
• zawiera objaśnienia (elementy wizualne np. ilustracje powinny zawierać opisy objaśniające prezentowany proces).

Autorka książki: „Szkolenia oparte na dowodach” podkreśla, że elementy graficzne w prezentacji mają największe znaczenie w przypadku odbiorców, którzy nie mają określonej wiedzy merytorycznej, w porównaniu do grupy reprezentującej ekspercki poziom.

Zbuduj obecność społeczną.

Pamiętaj, że wygłaszając wykład, komunikacja powinna przebiegać dwutorowo, na linii wykładowca- odbiorcy. Zadaniem prowadzącego jest budowanie poczucia obecności społecznej wśród uczestników spotkania. Według autorki książki, trener powinien zachęcać uczestników do zadawania pytań oraz nawiązywania interakcji poprzez np. ćwiczenia w małych grupach, zadawanie pytań uczestnikom z wykorzystaniem terminali. Istotna jest również komunikacja na poziomie niewerbalnym (ton głosu, otwarta postawa) trenera, jego otwartość wobec grupy.

Pamiętaj o przykładach.

Jak twierdzi Ruth Clark- przykłady w prezentacji są po prostu konieczne! Mogą zarówno rozpoczynać naszą prezentację i tym samym zachęcać uczestników do aktywnego udziału w zajęciach (poprzez ocenę i omówienie przykładu), jak również powinny pojawić się w trakcie trwania wystąpienia. Zastosowanie przykładów aktywizuje odbiorców szkolenia do aktywnego przetwarzania informacji. Liczne badania pokazały, że lekcje opatrzone przykładami oraz ćwiczeniami są bardziej skuteczne pod względem zapamiętywanych treści i pozwalają zaoszczędzić czas (przeznaczony na omówienie zagadnienia), w porównaniu do lekcji poprowadzonych w tradycyjny sposób (opatrzonych wyłącznie ćwiczeniami).

Trzymaj się tematu prezentacji.

Prezentacja nie może być przeładowana informacjami teoretycznymi. Zasoby poznawcze człowieka mają ograniczoną pojemność. Dlatego ściśle trzymaj się określonego celu i tematu zajęć, a ilość informacji dostosuj do grupy odbiorców. Autorka książki przytacza zasadę- mniej znaczy więcej, która w przypadku projektowania prezentacji znajduje swoje zastosowanie w stu procentach.

Więcej przeczytasz w:

Clark, R., C. (2014). Szkolenia oparte na dowodach, Wrocław. Moderator.